Աշխարհի ամենաբարի և ամենախաղաղասեր կենդանիներից մեկը անխոս երկարավիզ ու զվարճալի ընձուղտն է: Իսկ գիտե՞ք, որ առաջին ընձուղտին Եվրոպա է բերել Հուլիոս Կեսարը և կոչել նրան camelopardalis (camel – ուղտ,pardalis – հեպարդ (ինձ) անունով, նրա քայլքը նմանեցնելով ընձուղտի քայլքին, իսկ մաշկի նախշերը՝ կատվազգիների նշաններին: Հայերեն «ընձուղտ» բառը առաջացել է հենց այս տարբերակով:
Ընձուղտը Երկրի վրա բնակվող ամենաբարձրահասակ կենդանին է: Նրա՝ 6 մետրի հասնող հասակի կեսը կազմում է պարանոցը: Ընձուղտների մարմինը բաց դեղնավուն է՝ մուգ շագանակագույն խալերով: Այդ նախշերը յուրաքանչյուր ընձուղտի մոտ յուրահատուկ են, անկրկնելի՝ ինչպես մարդու մատնահետքերը: Մինչև օրս չեն հայտնաբերվել երկու ընձուղտ, որոնք ունենան նույն տիպի նախշեր: Ի դեպ, նախշերի օգնությամբ կարելի է որոշել ընձուղտի տարիքը: Որքան մուգ են դրանք, այնքան ավելի մեծ է ընձուղտը:
Ընձուղտը նաև ունի ամենամեծ սիրտը և ամենաերկար լեզուն: Սիրտը կշռում է 11 կգ, իսկ լեզվի երկարությունը հասնում է մինչև 50 սմ-ի: Ընձուղտի լեզուն ամբողջությամբ սև է: Նա ունի նաև շատ սուր տեսողություն՝ ամենասուրը հեպարդների տեսողությունից հետո: Կարող է նաև շատ արագ վազել՝ մինչև 55 կմ/ժ արագությամբ:
Ընձուղտները ապրում են Աֆրիկայի սավաննաներում, փոքրիկ խմբերով: Իրենց ցեղակիցներին ընձուղտները վերաբերվում են խորին հարգանքով: Նրանք գրեթե երբեք չեն վիճում միմյանց հետ, միայն խմբի ավագ լինելու համար կարող են վեճեր լինել, և այդ դեպքում ընձուղտները կռվում են՝ միմյանց հարվածելով… պարանոցներով:
Ընձուղտը ունենում է 1 , սակայն ընձուղտիկի լույս աշխարհ գալը տոն է ողջ հոտի համար: Նրանք բոլորը հավաքվում են փոքրիկին տեսնելու և ողջունում են՝ քնքշորեն հպվելով նրան:
Ընձուղտները քաջաբար պաշտպանում են փոքրիկներին՝ անկախ նրանից, թե ում ձագն է նա: Ինչ վերաբերում է ընձուղտ մայրիկին, ապա նա պատրաստ է միայնակ կռվել անգամ մի քանի առյուծի դեմ:
Ծնվելուց արդեն մի քանի ժամ անց ընձուղտիկը ամուր կանգնում է գետնի վրա, հայտնվում են նրա փոքրիկ կոտոշները, իսկ մի քանի օր հետո մայր ընձուղտը փնտրում-գտնում է իր պես այլ մայրիկների և նրանց հետ միասին մանկապարտեզ է ստեղծում փոքրիկների համար: Ամեն օր երեխաներին հսկում է ընձուղտներից մեկը, իսկ մյուս մայրիկները գնում են կեր հայթայթելու:
Օրվա մեծ մասը ընձուղտը անցկացնում է կանգնած վիճակում, անգամ շատ հաճախ քնում է կանգնած՝ գլուխը տեղավորելով ծառերի ճյուղերի արանքում: Գիշերը կարող է նաև պառկած քնել: Երկար պարանոցը ծալվում է, և ընձուղտը մի քանի րոպեով (ոչ ավելի քան 20 րոպե) քնում է պառկած վիճակում: Ի դեպ, նա միակ կենդանին է, որ չի կարողանում հորանջել:
Ընձուղտը կարող է ջրի կարիք չզգալ ավելի երկար, քան ուղտը: Սնվելով հյութեղ բույսերով՝ նա հագեցնում է նաև իր ծարավը: Իսկ օրվա ընթացքում նա կարող է ուտել մինչև 35 կգ բույս՝ դրա վրա ծախսելով 16-20 ժամ:
Ընձուղտը նաև սարսափելի «բուրում է», այդպես նա իրենից հեռու է պահում վնասակար միջատներին:
Ընձուղտները «խոսում են» միմյանց հետ, ինչպես օրինակ դելֆինները՝ օգտագործելով ուլտրաձայնը: Այդ ձայնը մարդու համար լսելի չէ: Ընձուղտը ունի միայն երկու իրական թշնամի՝ առյուծը և մարդը: Մարդիկ տարիներ շարունակ անխնա ոչնչացրել են ընձուղտներին, և այդ պատճառով նրանց քանակը խիստ նվազել է, որոշ վայրերում ընձուղտները լրիվ անհետացել են: Այսօր նրանց կարելի է հանդիպել Աֆրիկայի մի շարք երկրների արգելոցներում և, իհարկե, կենդանաբանական այգիներում, որտեղ նրանք իրենց բոլորովին էլ վատ չեն զգում։
Տեքստային աշխատանք
Լրացրո՛ւ աղյուսակը՝ պատասխանելով հարցերին։
Որտե՞ղ են ապրում ընձուղտները։
Ընձուղտները ապրում են Աֆրիկայի սավաննաներում
Ինչպե՞ս են ընձուղտները դիմավորում նորածին ձագուկին։
Ընձուխտները շատ ուրախ են դիմավորում նորածին ձագուկներին
Ինչպե՞ս են որոշում ընձուղտի տարիքը։
Նորածին ձագուկի տարիքը որոշում են մաշկի գույնից
Օրվա մեծ մասն ինչպե՞ս է անցկացնում ընձուղտը։
Ընձուխտներ օրվա մեծ մասը կանգնած են գանգնած քնում են կանգնաց սնվում են․․․․
2.Տեքստից օգտվելով՝ ավարտի՛ր նախադասությունները։
Սնվելով հյութեղ բույսերով՝ նա հագեցնում է նաև իր ծարավը
Ընձուղտները քաջաբար պաշտպանում են փոքրիկներին՝անկախ նրանից, թե ում ձագն է նա Ինչ վերաբերում է ընձուղտ մայրիկին, ապա նա պատրաստ է միայնակ կռվել անգամ մի քանի առյուծի դեմ
3.Գտի՛ր ճիշտ վերջաբանը և կարդա՛ առածները։
Բարին որ չլիներ չարն աշխարհը կքանդեր
Գործը վաղվան մնաց իմացիր գնաց կորավ
չարն աշխարհը կքանդեր եթե բարին չլիներ
իմացիր՝ կորավ -գնաց եթե կործը վաղվան թողես
4.Տեքստից դո՛ւրս գրիր ընձուղտների մասին պատմող ամենազարմանալի տեղեկությունը։
ընձուղտները վերաբերվում են խորին հարգանքով: Նրանք գրեթե երբեք չեն վիճում միմյանց հետ, միայն խմբի ավագ լինելու համար կարող են վեճեր լինել, և այդ դեպքում ընձուղտները կռվում են՝ միմյանց հարվածելով… պարանոցներով:
Բառային աշխատանք
1.Տեսքստից դո՛ւրս գրիր բոլոր թվերը և գրի՛ր բառերով։
6-վեց
11-տասնմեկ
50-հիսուն
55-հիսունհինգ
1-մեկ
20-քսան
35-երեսունհինգ
16-տասնվեցհյութ
2. Տրված բառերը գրի՛ր համապատասխան սյունակներում։
Ընձուղտ, մարդ, ձայն, փոքրիկ, մանկապարտեզ, անխնա, բույս, հյութեղ, ջուր։
Պարզ բառեր
Բարդ բառեր
Ածանցավոր բառեր
մարդ
ընձուղտ
փոքրիկ
ձայն
մանկապարտեզ
բույս
հյութեղ
ջուր
անխնա
3.Տրված բառերից առաջ հատկանիշ ցույց տվող բառեր գրի՛ր։
Advertisement
բուսաբանական այգի
վայրի կենդանի
անականջ ընձուղտ
հրաշալի մարդ
4.Բացատրի՛ր <<կրակի հետ խաղալ>> և <<ձեռք քաշել>> դարձվածքները։ <<կրակ>> կամ <<ձեռք>> բառի գործածությամբ ուրիշ դարձվածքներ գտի՛ր։ Կարող ես օգտվել դարձվածքների բառարանից։
Народная мудрость гласит: «Жизнь человеческая исчисляется не днями и годами, а добрыми делами и поступками, полезными трудами, а еще и подвигами». Послушать: 12 подвигов Геракла
Прочитайте рассказ «Мечтатель» и ответь на вопросы:
Юра и Толя шли неподалеку от берега реки. — Интересно, — сказал Толя, — как это совершаются подвиги? Я все время мечтаю о подвиге! — А я об этом даже не думаю, — ответил Юра и вдруг остановился… С реки донеслись отчаянные крики о помощи. Оба мальчика помчались на зов… Юра на ходу сбросил туфли, отшвырнул в сторону книги и, достигнув берега, бросился в воду. А Толя бегал по берегу и кричал: — Кто звал? Кто кричал? Кто тонет? Между тем Юра с трудом втащил на берег плачущего малыша. — Ах, вот он! Вот кто кричал! — обрадовался Толя. — Живой? Ну и хорошо! А ведь не подоспей мы вовремя, кто знает, что было бы! Вопросы: -Как относятся мальчики к подвигам?․ Очень хороший -Можно ли детей назвать героями? Объясните своё мнение.Вы можете называть детей героями, когда они делают что-то хорошее, и мы также можем называть их героями, когда они кому-то помогают. — Прочитайте последнее предложение рассказа. Это слова Толи. Не хочется ли вам что- либо изменить в этом предложении, чтобы было точнее? -Что такое подвиг? Храбрый — смелый поступок — поступок -Совершал ли ты какие-нибудь подвиги? Какие? Ради кого или чего? Я не встретил человека
1.Թվարկի’ր հայկական թագավորությունները։ Վանի թագավորություն, Արտաշեսյան աշքայատոհմ, արշակունիների արքայատոհմ, Բագրատունիների արքայատոհմ, Ռուբինյաների արքայատոհմ, Հեթումյաներ
2. Ո՞րն է առաջին հայկական թագավորությունը։Այդ թագավորության քեզ հայտնի արքաները ովքե՞ր են, և նրանք ի՞նչ կարևոր գործեր են կատարել։ Առաջին հայկական թագավորությունը դա Վանի թագավորությունն է։ Մենուա առաջինը կառուցել է ջրանցք, որը ուներ 72կմ երկարություն, 4․5 մետր լայնություն, 1․5 մետր խորություն:
3. Թվարկի’ր Արտաշեսյանների արքայատոհմի քեզ հայտնի արքաներին: Պատմիր նրանց քաղաքաշինության մասին։ Ես հիշում եմ մենակ Արտաշեսին։
4. Տիգրան Մեծի օրոք ինչպիսի՞ն էր Հայաստանը։ Տիգրան Մեծի օրոք Հայաստանը շատ հզորացավ, Հայաստանը Ասյանի ամենախոշոր երկրներից էր։
5. Ո՞ր թվականին Հայաստանում քրիստոնեությունը ընդունվեց որպես պետական կրոն։ Հայաստանում քրիստոնեությունը ընդունվեց 301թ։
6. Ո՞ր արքայի օրոք քրիստոնեությունը հաստատվեց Հայաստանում։ Ո՞ւմ միջոցով։Գորիքոր Լուսավորչի միջոցով
7. Ո՞ր հեթանոսական տաճարը պահպանվեց Հայաստանում քրիստոնեության ընդունումից հետո։ Գառնիյի տաճարն պահպանվեց մինչև օրս։ Գառնի տաճարը
8. Ո՞ր թվականին ստեղծվեց հայոց այբուբենը։ Ո՞վ ստեղծեց այն։ Ստեղծեց հայոց այբուբենը Մեսրոա Մաշտոցը, 405թ։
9. Թվարկի’ր Արշակունյաց քեզ հայտնի արքաների անունները։ Օրինակ, Տրդատ Ա, Տրդատ Գ։
10. Թվարկի’ր Բագրատունյաց քեզ հայտնի արքաներին։ Ինչպե՞ս առաջին Բագրատունյաց արքան թագ ստացավ ։Աշոտ Երկաթ,Աշոտ առաջին
11. Բագրատունյաց արքայատոհմի օրոք ու՞ մ դեմ էր պայքարում հայ ժողովուրդը։ Պատմի’ր մի քանի նախադասությամբ:Պայքարում էր Արաբական խալիֆայության հետ
12. Ո՞ր արքայատոհմի, ո՞ր արքային հավանեցիր։ Ինչու՞: Ես հավանեցի Վանի թագավորության, Մենուա առաջինին, որովհետև նա կառուցել էր ջրանցք։
13. Որտե՞ղ թագավորեցին Ռուբինյանները և Հեթումյանները։ Ինչպե՞ս Ռուբինյաններից գահը անցավ Հեթումյաններին։ Ինչքա՞ն տևեց Կիլիկյան Հայաստանի թագավորությունը։Զաբելլը ամուսնացավ Հետումյանների հետ և գահը անցավ Հեթումյաններին։
Hello, my name is Angelina, I study in grade 4-2 of the Mkhidar Sebastasi educational complex. I have a lot of friends and girlfriends, I play with them every day. I am painting a lot of pictures. Every day I go to school, practice, and painting, and my day is wonderful. I forgot to say that I have two brothers.
Պիզայի աշտարակի անունը դեռ շատ կլսեք ու կկարդաք։ Այն հայտնի է նաև որպես «ընկնող» աշտարակ:
Այն (գտնվել) Իտալիայում`Պիզա քաղաքում: Աշտարակը սկսել է թեքվել դեռևս շինարարության ըն-ացքում 1173 թ.:
Աշտարակի շինարարությունը կատարվել է երկու փուլով, ընդ որում երկու ընդմի-ումներն էլ տևել են բավականին երկար: Շինարարությունը իրականացվել է 1173-1360 թթ.: Ինչպես նշված էր սկզբում, աշտարակը սկսեց թեքվել շինարարության ժամանակ: Պատճառները հայտնի չեն սակայն ենթադրվում է որ դա տեղի էունեցել ստորերկրյա ջրերի պատճառով որոնք զգալիորեն փափկեցրել են գետինը կամ էլաշտարակի հիմքը հուսալի չի եղել:
Մինչև այն պահը, քանի դեռ չէին վերակառուցել աշտարակը, այն թեքված էր 5,5 աստիճան դեպի հարավ: Այս պահին աշտարակը թեքված է ընդամենը 4 աստիճանով:
Ընկնող աշտարակի շինարարությունը սկսել է Բոնանո Պիզանոն։ Բայց, քանի որ թեքվածությունը նկատվել է հենց առա-ին հարկը կառուցելուց հետո, շինարարությունը դադարեցվել է, իսկ վարպետը (լքել) քաղաքը:
Պիզայի աշտարակի բարձրությունը կարելի է համեմատել ութհարկանի տան հետ: Իտալիայի այս գրավիչ աշտարակը կշռում է 14.453 տոննա:
Կա մի լեգենդ այն մասին, որ Պիզայի աշտարակում իր փոր-երն է արել Գալիլեյը: Ասում են, որ գիտնականը (կանգնել) վերևի հարկում և տարբեր իրեր էր գցում ներքև: Նա փորձում էր ապացուցել, որ ընկնելու արագությունը կախված չէ ընկնող մարմնի զանգվածից:
Ի սկզբանե նախատեսվում էր, որ աշտարակը կլինի 10 հարկանի և կլինի պատշգամբներով: Ինչպես նաև Պիզայի աշտարակը պետք է ունենար զանգակատուն և տանիք: Նախատեսվում էր, որ աշտարակը պետք է կառուցվի 98 մետր բարձրությամբ, բայց կառուցվեց ընդամենը 56 մետր:
Աշտարակն ունի յոթ զանգ, և նրանք բոլորն էլ կարգավորված են յոթ երաժշտական նոտաների վրա: Ամբողջ աշխարհում ամենագեղեցիկ զանգերի հնչեղությունն (ունենալ) Պիզայի աշտարակը:
Աշտարակի կեսը վերակառուցեցին 1233 թվականին: Ճարտարապետ Ջովաննի դի Սիմոնեն սկսեց մասնակցել շինարարությանը 1275 թվականից: Նա կարողացել է ավարտել միայն հինգերորդ հարկը: Աշտարակի ութերորդ հարկի կառուցումն ավարտել է Անդրեա Պիզանոն 1350 թ., և նա աշտարակի վերևում տեղադրել է աշխարհահռչակ զանգակատունը:
Ի՞նչ անունով է նաև հայտնի Պիզայի աշտարակը և ո՞ր երկրում է գտնվում: (1 միավոր) Պիզայի աշտարակին անվանում են ընկնող աշտարակ, այն գտնվում է Իտալիայում, Պիզա քաղաքում։
Պիզայի աշտարակի շինարարությունը կատարվել է երկու փուլով, շինարարությունը դադարեցվել է, ինչո՞ւ: (0,5միավոր) Քանի որ թեքվածությունը նկատվել է հենց առաջին հարկը կառուցելուց հետո, շինարարությունը դադարեցվել է։
3.Ուշադիր կարդա Գալիլեյի մասին պատմվող լեգենդի հատվածը և պատասխանիր հետևյալ հարցերին.
ա) Ի՞նչ էր անում գիտնականի վերևի հարկում: (0,5 միավոր) Նա վերևի հարկից թափում էր իրեր ներքև։
բ) Ի՞նչ էր փորձում ապացուցել գիտնականը: (0,5 միավոր) Նա փորձում էր ապացուցել, որ ընկնելու արագությունը կախված չէ ընկնող մարմնի զանգվածից։
4.Ի սկզբանե ի՞նչ էր նախատեսվում, ինչպիսի՞ն պետք է լիներ աշտարակը: (0,5 միավոր) Ի սկզբանե նախատեսվում էր, որ աշտարակը կլինի 10 հարկանի և կլինի պատշգամբներով։
5.Ո՞վ է սկսել Պիզայի աշտարակի շինարարությունը: (0,5 միավոր) Պիզայի աշտարակի շինարարությունը սկսել է Բոնանո Պիզանոն։
6.Ո՞վ է ավարտել Պիզայի աշտարակի շինարարությունը: (0,5 միավոր) Աշտարակի կառուցումն ավարտել է Անդրեա Պիզանոն։
7.Փակագծերում դրված բայերը անհրաժեշտ ձևով համապատասխանեցրո՛ւ տեքստին: (1 միավոր) գտնվել-գտնվում է լքել-լքել է կանգնել-կանգնած ունենալ-ունի
8.Տեքստի բառերից 4-ում բաց թողած տառի փոխարեն գծիկ է դրված: Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը: (1 միավոր) ընդացքում, ընդմիջունմերն, առաջին, փորձերն։
9.Տեքստում ընդգծված նախադասությունը կետադրիր: (1 միավոր) Պատճառները հայտնի չեն սակայն ենթադրվում է, որ դա տեղի էունեցել ստորերկրյա ջրերի պատճառով, որոնք զգալիորեն փափկեցրել են գետինը կամ էլաշտարակի հիմքը հուսալի չի եղել:
10.Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը` ըստ կազմության: (0,5 միավոր)
ա) քաղաք — բարդ բ) ութերորդ — ածանցավոր գ) բարձրություն — ածանցավոր դ) լեգենդ — պարզ
11.Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված: (0,5 միավոր)
ա) աշտարակ — գոյական
բ) գրավիչ — գոյական
գ) ութերորդ — թվական
դ) Իտալիա — գոյական
12.Փակագծերում տրված բառերը ձևափոխելով` տեղադրիր բաց թողած տեղերում: (1միավոր)
Գիտնականը վերևի հարկից կանգնած նայում էր, թե ինչպես են իր գցած իրերը ընկնում ներքև: ( հարկ, գցել)
Նայիր աստղերին։ Դու կնկատես, որ նրանք միագույն չեն։ Կան կապույտ, սպիտակ, դեղնավուն, նարնջագույն, և կարմիր։ Ինչո՞ւ է այդպես։ Դա իմանալու համար, ուշադիր նայիր գրպանի լապտերի լամպին։ Ապակյա շշի մեջ կա մետաղական բարակ թելիկ։ Եթե լամպը միացնենք, այդ թելիկը կվառվի սպիտակ գույնով։ Դա պատահում է այն պատճառով, որ նրա միջով մարտկոցից էլեկտրական հոսանք է անցնում։ Թելիկն այնքան է տաքանում, որ սկսում է լույս տալ։ Եթե մարտկոցը հին է, ապա լապտերը ավելի թույլ է լույս տալիս։ Եթե ուշադիր նայենք լամպի թելիկին, ապա կտեսնենք, որ նրա գույնը փոխվել է։ Այժմ այն ոչ թե սպիտակ, այլ դեղին լույս է տալիս։ Հետո նարնջագույն։ Հետո մի թեթև կարմիր։ Եվ վերջնական հանգչում է։ Դա պատահում է այն պատճառով, որ մարտկոցում հոսանքը թուլանում է, և թելիկը ավելի քիչ է տաքանում։ Աստղերը շիկացած գազով մեծ գնդեր են։ Բայց նրանք տարբեր կերպ են շիկացած։ Ամենատաքերը կապույտ լույսով են վառվում։ Նրանք, որոնք ավելի քիչ են տաքացած, սպիտակ լույս ունեն։ Իսկ ավելի սառը դեղին։ Հետո նարնջագույն, կարմիր… Վերջիվերջո նրանք հանգչում են լապտերի պես, որի մարտկոցը նստել է։ Ըստ լուսավորության աստղերը նույնպես տարբեր են։ Լինում են շատ վառ, իսկ լինում են, որ հազիվ են երևում։ Շատ պարզ և անլուսին գիշերով երկնքում կարելի է տեսնել մի թույլ լուսավորված և սպիտակ գիծ։ Այն կարծես թափված կաթի հետք լինի։ Հնում մարդիկ մտածում էին, որ աստվածուհին երկնքով մեկ կաթ է թափել։ Եվ այդ հետքը կոչեցին Ծիր Կաթին։ Ապա հեռադիտակով նայիր Ծիր Կաթինին։ Դու կտեսնես փոքրիկ և աղոտ աստղերի ցնորք։ Նրանք այնքան աղոտ են, որ առանց հեռադիտակի հազիվ թե կտեսնես։ Պատճառն այն է, որ նրանք մեզանից շատ հեռու են։
Հինգ հազար յոթանասունվեց թվի գրության մեջ ո՞ր կարգում է գրված 0:
միավորների
տասնավորների
հարյուրավորների
հազարավորների
ոչ մի կարգում:
2. Նշիր ամենամեծ եռանիշ թիվը, որի գրության մեջ կրկնվող թվանշաններ չկան
999
199
789
987
989
3. Գումարելիներից մեկը մեծացրել են 5-ով, իսկ մյուսը մեծացրել են 7-ով: Արդյունքում գումարը
կմեծանա 2-ով
կփոքրանա 2-ով
կմեծանա 12-ով
կփոքրանա 12-ով
կմնա նույնը
4. Մենք օրվա ընթացքում ուտում ենք 3 անգամ: Քանի՞ անգամ ենք ուտում շաբաթվա ընթացքում:
7
18
21
28
37
5. 4075 > 40*5 գրության մեջ «*» -ի փոխարեն ամենամեծը ի՞նչ թվանշան կարող ենք գրել, որ անհավասարությունը ճիշտ լինի:
8
0
5
4
6
6․ 48-թվի 5/8 մասը կլինի
6
24
30
20
40
7․ 3/5 ժամը րոպեներով արտահայտած կլինի
12
50
24
60
36
8․ 2տ 50 կգ-ը կիլոգրամներով արտահայտած կլինի
2500
2005
2055
2050
2000
9. 44սմ պարագիծ ունեցող քառակուսու կողմի երկարությունը կլինի
10
22
11
5
12
10․ Գծագրում ներկված է պատկերի
5/9 մասը
4/9 մասը
4/5 մասը
4/10 մասը
4/12 մասը
11. Հաշվիր ամենամեծ եռանիշ և ամենամեծ երկնիշ թվերի տարբերությունը:
999-99=900
12. Թվային հաջորդականությունը կազմված է հետևյալ կանոնով. առաջին անդամը 3 է, երկրորդ անդամից սկսած յուրաքանչյուր անդամը հավասար է իր նախորդի կրկնապատիկից հանած 1: Գրեք այդ հաջորդականության չորրորդ անդամը: 18
13․ 24-ի և 7-ի արտադրալից հանիր 98-ի և 2-ի քանորդը: 186 մմ
14․ AB հատվածի երկարությունը 27 սմ է, AC հատվածը՝ 8 սմ 4 մմ: Գտիր CB հատվածի երկարությունը: 18 սմ 6 մմ
15. Քանի՞ երկնիշ թիվ կա, որի տասնավորը մեծ է միավորից: